Bitcoin (BTC) – một chủ đề HOT và không còn xa lạ gì với nhiều người tại Việt Nam cũng như trên thế giới, một trong những từ khóa được tìm kiếm nhiều nhất trên google cuối năm 2017 – đầu năm 2018. Vậy Bitcoin là gì? Nó là tiền ảo, tiền điện tử, tiền kỹ thuật số hay tiền mã hóa? Có lừa đảo đa cấp hay không? Và năm 2021 có nên đầu tư vào Bitcoin nữa hay không? Bài viết này chúng tôi sẽ cùng với các bạn tìm hiểu từ A – Z.
Bitcoin (BTC) là gì?
Bitcoin (ký hiệu: BTC hay XBT) là một đồng tiền điện tử đầu tiên trên thế giới được tạo ra bởi Satoshi Nakamoto – bút danh của cha đẻ Bitcoin, danh tính của ông đến nay vẫn là một bí ẩn, Bitcoin sử dụng giao thức ngang hàng (peer-to-peer) trên nền tảng công nghệ Blockchain cho tất cả các giao dịch, tức là nó loại bỏ hoàn toàn bên thứ ba trung gian, tiền sẽ được gửi trực tiếp từ người này sang người kia, vì vậy, phí giao dịch gần như bằng 0, không có bất cứ quốc gia, tổ chức nào kiểm soát các giao dịch này.
Bitcoin là đồng tiền điện tử đại diện cho loại tiền tệ ẩn danh của internet mà chúng ta gọi chung là Cryptocurrency (tiền điện tử, tiền kỹ thuật số hay tiền mã hóa), đặc điểm khác biệt của loại tiền tệ này với nhiều người là nó ẩn danh, không bị kiểm soát bởi chính chủ và chi phí giao dịch cực kỳ thấp.
Bitcoin ra đời như thế nào? Ai là người tạo ra Bitcoin?
Như mình đã đề cập ở trên thì người tạo ra đồng tiền Bitcoin chính là Satoshi Nakamoto vào năm 2009, ông sử dụng bút danh này và không tiết lộ thân phận thực sự của mình, cho tới thời điểm hiện tại đã có rất nhiều người tự nhận và được gán cho là “cha đẻ” của Bitcoin, thế nhưng tất cả sau đó đều không đưa ra được bằng chứng xác thực. Vì vậy, người sáng lập ra Bitcoin đến nay vẫn là một ẩn số.
Bitcoin có phải là tiền ảo và nó có lừa đảo không?
1. Bitcoin là “tiền ảo”???
Có bạn hỏi mình rằng “Bitcoin có phải là tiền tệ thật không?” thì mình xin được trả lời Bitcoin không phải là Tiền ảo nhưng tại Việt Nam và một số quốc gia trên thế giới thì nó chưa được công nhận là tiền tệ chính thống, nói đến từ “ảo” thường sẽ là một cái gì đó không có thật, ví dụ như tiền các bạn nạp vào game, chỉ sử dụng được trong game và quy đổi ra tiền mặt trong một nhóm cộng đồng với nhau, đương nhiên giá trị quy đổi ra tiền mặt sẽ nhỏ hơn rất nhiều.
Còn với tiền Bitcoin, bạn có thể mua bán bất cứ lúc nào bạn muốn, mua bán với người khác hoặc trên các sàn giao dịch và giá trị tiền mặt nhận lại đúng với giá trị thực của nó thời điểm đó. Hơn nữa, một số công ty, doanh nghiệp lớn trên thế giới đã cho phép thanh toán dịch vụ, sản phẩm của họ bằng BTC.
Tên gọi của Bitcoin đúng là Cryptocurrency (Tiền điện tử, tiền mã hóa hay tiền kỹ thuật số đều được), tại VietNam nhiều người vẫn quen gọi là đồng tiền ảo Bitcoin thật ra là không đúng, và cũng khó trách họ được vì một số trang báo lớn, blog crypto lớn ở Việt Nam vẫn gọi Bitcoin và các đồng coin khác là tiền ảo, cộng với việc sự sụp đổ của nhiều đồng coin đa cấp như Bitconnect (BCC), Hextracoin (HXT) nên họ càng có lý do gọi BTC là tiền ảo, BCC hay HXT nó rất khác với BTC, khác như thế nào thì mình sẽ có bài viết giải thích sau nhé.
2. Đồng tiền Bitcoin có lừa đảo, đa cấp không?
Mình khẳng định luôn là Bitcoin không lừa đảo gì cả nhé, nó hoàn toàn minh bạch và công khai, bạn có thể mua/bán bất cứ lúc nào tại các sàn giao dịch lớn nhỏ, ở Việt Nam cũng như trên toàn thế giới. Bitcoin được sử dụng rộng rãi không chỉ với các cá nhân, mà còn với các công ty doanh nghiệp lớn trên thế giới như Microsoft, Newegg, PrivateFly, Overstock.com, Sacramento Kings, TigerDirect, Time Inc,.vv..
Phần lớn những người nói Bitcoin lừa đảo là do họ thiếu hiểu biết, và mình cũng hiểu lý do họ gọi Bitcoin là lừa đảo, lý do mà mình thường thấy như:
- Khi một người nào đó mới tìm hiểu về Bitcoin và muốn mua BTC, họ chưa có nhiều kiến thức về giao dịch BTC, họ tìm trên mạng và mua của một cá nhân nào đó, họ chuyển tiền cho người bán nhưng người bán không chuyển lại BTC cho họ => Bitcoin lừa đảo.
- Vụ việc BCC và HXT sập cũng là lý do khiến nhiều người gọi BTC là lừa đảo đa cấp, lý do bởi vì khi đầu tư vào hai đồng coin đa cấp này các nhà đầu tư sẽ phải mua BTC để nạp vào và sau đó dùng BTC để mua coin của hệ thống, từ đó nhận lãi bằng USD, và khi BCC, HXT sập => Bitcoin cũng lừa đảo luôn.
Chốt lại ở đây: Bitcoin không lừa đảo ai cả, mà chỉ là do một cá nhân, tổ chức nào đó lợi dụng nó để lừa đảo người khác mà thôi.
Ví Bitcoin (BTC) là gì?
Giống như tiền mặt của bạn vẫn sử dụng hằng ngày vậy, bạn sẽ cần một cái gì đó để cất giữ nó, hay việc bạn sử dụng thẻ ngân hàng thì Bitcoin cũng vậy, ví Bitcoin dùng để lưu trữ và giao dịch (gửi/nhận) Bitcoin. Mỗi một loại ví Bitcoin sẽ cho phép bạn tạo “Địa chỉ ví Bitcoin”, địa chỉ này tương tự với “số tài khoản ngân hàng” của bạn, bạn sẽ dùng địa chỉ ví này để gửi/nhận BTC từ người khác.
- Ví dụ 1 địa chỉ BTC: 3CMCRgEm8HVz3DrWaCCid3vAANE42jcEv9
Ví Bitcoin nào uy tín và an toàn nhất hiện nay?
Có rất nhiều loại ví và dịch vụ cung cấp ví Bitcoin khác nhau và mình sẽ có một bài viết chi tiết sau nhé, ở đây mình chỉ lấy ví dụ về 2 loại ví online phổ biến nhất cũng là ví mà mình hay sử dụng đó là Blockchain.com và Coinbase.com.
Ưu và nhược điểm của đồng tiền BTC
1. Ưu điểm của Bitcoin
Không chịu sự quản lý của bất cứ ai: Bitcoin là một đồng tiền của internet, và không chịu sự quản lý của bất cứ chính phủ, ngân hàng hay tổ chức nào.
Không bị làm giả: Với tiền giấy có thể bị làm giả, nhưng Bitcoin thì không, nó loại bỏ hoàn toàn vấn đề làm giả, vì nó không tồn tại dưới dạng vật chất mà được tạo ra bởi các thuật toán.
Phí giao dịch thấp và nhanh: Nếu như bạn sử dụng ngân hàng hay một dịch vụ chuyển tiền nào đó để gửi tiền cho người thân thì sẽ mất một khoản phí kha khá, cũng như tốn thời gian vài ngày nếu gửi ra nước ngoài, Với Bitcoin mức phí đó cực thấp và thời gian chỉ mất 20 phút đến 30 giờ.
Bảo mật thông tin và an toàn: Bitcoin sử dụng hệ thống giao dịch ẩn danh (Blockchain), vì thế, khi bạn thực hiện một giao dịch sẽ không ai biết được bạn là ai, bạn ở đâu.
2. Nhược điểm của Bitcoin
Khó sử dụng cho ngưới mới: Để mua bán sử dụng Bitcoin đòi hỏi bạn có một chút kiến thức về internet, sử dụng máy tính, nếu bạn là người mới tìm hiểu về Bitcoin thì sẽ hơi phức tạp một chút, nhưng quen rồi sẽ không vấn đề gì.
Chưa nhiều người sử dụng: Hiện tại Bitcoin được sử dụng chủ yếu cho các hoạt động đầu cơ là nhiều, tức là nó giống như một hàng hóa để mua bán, trao đổi, còn sử dụng thực tế (như thanh toán) thì chưa nhiều, mặc dù đã có khá nhiều doanh nghiệp sử dụng.
Tốc độ giao dịch chậm: Tốc độ giao dịch chậm ở đây là so với các đồng coin khác, còn so sánh với việc giao dịch tiền pháp định thì BTC vẫn nhanh hơn rất nhiều, vì khi bạn gửi BTC nó sẽ cần một vài bước xác nhận giao dịch nên sẽ cần một khoảng thời gian từ 20 – 30 phút.
Chưa có khung pháp lý rõ ràng: Hiện tại ở Việt Nam và phần lớn các quốc gia trên thế giới chưa có khung pháp lý rõ ràng cho Bitcoin nói riêng và Tiền điện tử nói chung, nên việc bạn đầu tư mua bán nếu xảy ra vấn đề gì thì bạn sẽ hoàn toàn chịu trách nhiệm, và đây cũng là cơ hội cho nhiều cá nhân, tổ chức lợi dụng Bitcoin để lừa đảo. Vì thế, khi tham gia vào thị trường này bạn cần chuẩn bị cho mình ít nhất là kiến thức cơ bản để tự bảo vệ mình.
Tội phạm và hacker hoành hành: Việc Bitcoin không chịu sự quản lý của bất cứ quốc gia nào vừa là ưu điểm và cũng là một nhược điểm, tội phạm có thể sử dụng nó để rửa tiền bằng cách mua bán vũ khí, chất cấm. Ngoài ra, nếu bạn lưu trữ BTC trên các sàn hay ví cũng có khả năng bị hacker tấn công và đánh cắp.
Có tất cả bao nhiều đồng Bitcoin trên thế giới?
Tổng số lượng Bitcoin (BTC) cung cấp là 21.000.000 đồng và số lượng BTC này là cố định, không ai có thể thay đổi tăng/giảm số lượng này. Trong 21 triệu đồng này thì hiện tại thời điểm mình viết bài này có 17.200.425 BTC đã được đào lên và đang giao dịch trên thị trường, số còn lại hơn 3 triệu đồng chưa được đào (Phần đào này khá phức tạp, mình sẽ dành cho một bài viết sau để nói rõ hơn).
Đơn vị của đồng tiền điện tử Bitcoin
Bất cứ đồng tiền nào cũng sẽ có đơn vị, như VNĐ sẽ là đồng, USD là cent, còn đơn vị của Bitcoin chính là Satoshi – đây cũng là đơn vị nhỏ nhất của Bitcoin và được đặt theo tên của nhà sáng lập Satoshi nakamoto.
1 BTC = 100,000,000 Satoshi, tức là bạn có thể chia nhỏ một BTC ra để mua bán, đây cũng là một trong những ưu điểm của BTC, phù hợp với nhu cầu đầu tư của từng người.
Giá Bitcoin hiện tại là bao nhiêu?
Tại thời điểm viết bài này, giá 1 BTC = $6.472,88 USD, bằng khoảng 154.015.397 VND. Nhìn vào biểu đồ bên dưới bạn có thể thấy đã có thời điểm giá Bitcoin vượt lên trên 20.000 USD tức là khoảng 450 triệu VND (thời điểm khoảng tháng 12/2017) và nó giảm dần xuống tới bây giờ là hơn 6.000 USD, lý do vì sao giảm mình sẽ nói bên dưới cùng với việc có nên đầu tư vào Bitcoin lúc này nữa hay không.
Ở Việt Nam và quốc tế Bitcoin có hợp pháp không?
Taị Việt Nam, Bitcoin và các đồng coin khác không bị cấm nhưng cũng không ủng hộ các vấn đề liên quan đến Bitcoin và chính phủ cũng nhiều lần cảnh báo người dân nên cẩn trọng khi giao dịch, đầu tư Bitcoin.
Vào đây năm 2018, Việt Nam cũng đã có điều luật về Bitcoin mà bạn cần biết. Cụ thể như sau :
Từ 1/1/2018, nếu bạn dùng Bitcoin/Altcoin như là đơn vị tiền tệ (currency) bạn sẽ vi phạm pháp luật. Tức là cấm thanh toán hàng hòa bằng Bitcoin, bạn không được sử dụng Bitcoin để mua bất cứ thứ gì ở Việt Nam, như vậy là vi phạm pháp luật. Nhưng nếu bạn dùng nó như hàng hóa, dùng VNĐ để mua thì không vấn đề gì nhé.
Còn trên thế giới cũng đã có rất nhiều quốc gia đã chấp nhận thanh toán bằng Bitcoin và xem nó như một loại tiền tệ để giao dịch, điểm hình có thể kể đến là Nhật Bản. Dưới đây là biểu đổ mới nhất về tính hợp pháp của Bitcoin trên toàn thế giới, bạn có thể thấy:
- Xanh lá: Hợp pháp, ủng hộ
- Vàng: Pháp luật không cấm nhưng cũng không ủng hộ
- Đỏ: Luật pháp dị nghị
- Xanh đen: Chưa rõ
Các hình thức đầu tư Bitcoin phổ biến hiện nay
Đầu tư lâu dài (Hold): Tức là bạn sẽ mua BTC và trữ trong một khoảng thời gian từ 1,2,3 tháng đến 1 vài năm, khi nào giá tăng và bạn cảm thấy đủ lời thì bán kiếm lợi nhuận. Nếu bạn có nhu cầu mua bán Bitcoin thì có thể sử dụng sàn Remitano là sàn uy tín và có giá rẻ nhất thời điểm hiện tại mà mình vẫn dùng. Xem hướng dẫn dưới đây:
Đầu tư ngắn hạn (Lướt sóng – Trade): Đây là hình thức đầu tư đòi hỏi bạn phải có kiến thức lẫn kỹ năng phân tích rất phức tạp, vì giá BTC luôn biến động, có thể biến động từng ngày, từng giờ và thậm trí từng phút, nên nhiều người nắm bắt được sẽ mua khi giá rẻ và bán ngay khi giá lên cao trong thời gian ngắn. Một số sàn uy tín để trade coin như Binance, Huobi hay CoinEx.
Đào Bitcoin (Mining): Ở trên mình có nói là còn hơn 3 triệu BTC chưa được đào lên, thì đó là một hình thức đầu tư Bitcoin, hình thức đào Bitcoin này cũng rất phức tạp và không thích hợp cho người mới, bạn sẽ sử dụng các phần cứng máy tính để giải các thuật toán phức tạp để nhận phần thưởng chính là BTC.
Tham gia sàn ủy thác (đa cấp – MLM): Thực ra đây không phải là một hình thức đầu tư Bitcoin nhưng mình vẫn muốn thêm vào để các bạn phân biệt được nó không phải đầu tư Bitcoin, một số sàn hoặc coin sẽ yêu cầu bạn nạp BTC cho họ rồi họ trả lãi bạn hàng ngày, hàng tháng bằng USD hoặc VNĐ điển hình là Bitconnect – mô hình lending đa cấp huyền thoại đã sập. Đây là hình thức đầu tư “rủi ro cực cao” và không sớm thì muộn sẽ Scam (lừa đảo) vì thế mình khuyên các bạn “KHÔNG NÊN THAM GIA”.
Vậy năm 2021 có nên đầu tư Bitcoin nữa không?
Phần này mình sẽ nói quan điểm cá nhân của mình về việc năm 2021 và những năm sau nữa có nên đầu tư vào Bitcoin hay không, đây không phải là một lời khuyên đầu tư, các bạn chỉ nên tham khảo, còn quyết định đầu tư hay không vẫn là của bạn, tiền của bạn nên bạn phải có trách nhiệm với nó.
Mình bắt đầu tham gia vào thị trường này khoảng tháng 3 năm 2017, khi đó giá Bitcoin chỉ khoảng hơn 1.000 USD và tới cuối năm 2017 có thời điểm nó đã lên 20.000 USD, mình nhận thấy rằng giá bitcoin bị ảnh hưởng rất nhiều bởi “sự chấp nhận”, sự chấp nhận ở đây có thể là của các quốc gia, các công ty, doanh nghiệp lớn và của người dân tại các thị trường lớn như Mỹ chẳng hạn.
Lý do chính đẩy giá Bitcoin lên 20k USD trước cuối năm 2017 là nhờ “Hợp đồng Bitcoin tương lai” của CME và CBOE – hai sàn giao dịch chứng khoán lớn nhất Hoa Kỳ, đã đưa Bitcoin tương lai lên giao dịch trên sàn của họ và hiệu ứng FOMO đã đẩy giá BTC lên ngưỡng cao nhất lịch sử. Sau đó, khi các hợp đồng tương lai này đáo hạn và một số quốc gia siết chặt quản lý, nhiều tin tức xấu đã khiến các nhà đầu tư không còn niềm tin vào tương lai của BTC, họ bán tháo và đã kéo giá BTC giảm xuống dần dần mức hiện tại là hơn 6.000 USD.
Nhưng cá nhân mình vẫn tin tưởng vào Bitcoin trong tương lai sẽ trở thành một hình thức thanh toán hợp pháp ở nhiều quốc gia và đông đảo người dùng sẽ chấp nhận nó cũng như các đồng coin khác như Ethereum, Ripple,..bởi chúng có những ưu điểm mà tiền pháp định không thể có. Mình vẫn đầu tư vào Bitcoin và giữ BTC từ thời điểm giá cao nhất, tất nhiên mình sẽ có chiến lược đầu tư riêng để bảo toàn vốn.
Chốt lại: Bitcoin vẫn là một khoản đầu tư tiềm năng trong năm 2021 và các năm sau đó, xu hướng dài hạn nó vẫn sẽ tăng giá và bắt đầu ổn định hơn, nhưng trước khi tham gia đầu tư bạn phải xác định luôn rằng đầu tư Bitcoin nói riêng và thị trường tiền điện tử nói chung là hình thức đầu tư siêu lợi nhuận, cơ hiệu kiếm nhiều tiền có, nhưng rủi ro cũng luôn tiềm ẩn, chỉ đầu tư với số vốn có thể mất và tự chịu trách nhiệm với số tiền đó của mình.